جغرافیای فکر؛ چرا ذهن ایرانی اینطور شکل گرفته؟
وقتی از تفاوت تفکر ایرانی و غربی حرف میزنیم، ماجرا فقط فرهنگ و آموزش نیست. ذهن آدمیزاد روی زمین سفت نمیروید؛ روی خاک، روی آب، روی ترس و امنیت و روی تاریخی که هی زیر پا عوض شده. جغرافیا آرام و بیصدا، ذهنیت میسازد. ایران هزار سال با کمآبی، ناامنی، قدرتهای متمرکز، مهاجرتهای پیاپی و بیثباتی زیسته؛ غرب با ثبات نسبی، منابع پایدار و مسیرهای باز. همین تفاوت ساده، دو نوع تفکر کاملاً متفاوت به دنیا داده است. چند تفاوت مشخص بین تفکر ایرانی و غربی 🔸 قانون در برابر رابطه در غرب، سیستم جلوتر از آدم است. قانون تعیینکننده است. در ایران، رابطه تعیینکنندهتر است. قانون هست، اما اجرای واقعیاش با شبکههای غیررسمی گره خورده. 🔸 آیندهنگری در برابر امروز-محوری جوامع غربی به دلیل ثبات، به پنج سال بعد فکر میکنند. در ایران بیثباتی آنقدر مزمن است که «امروز» مهمترین استراتژی بقا شده. 🔸 شفافیت در برابر لایهمندی غربیها حرفشان را مستقیم میزنند. ایرانیها ناچارند در لایههای مختلف حرف بزنند، چون ساختارها شفاف نیستند و هر جمله ممکن است معنی دیگری داشته باشد. 🔸 مسئولیتپذیری در برابر ...