فروپاشی نرم یک حکومت سخت

 فروپاشی نرم یک حکومت سخت

آینده جمهوری اسلامی در آینه بحران‌های امروز ایران

ایران در پاییز ۱۴۰۴ به نقطه‌ای رسیده است که هر نشانه‌اش از زوال حکایت دارد:

برنج سه‌میلیونی، نانی که دیگر مزه ندارد، تالاب‌هایی که مرده‌اند، کارخانه‌هایی که سکوت کرده‌اند، و جامعه‌ای که حتی به خبرهای رسمی لبخند نمی‌زند.

در این سرزمین، تورم، فساد و سرکوب سه‌گانه‌ای ساخته‌اند که همچون زخم عمیقی بر پیکر جامعه نشسته است.

اما پرسش بنیادین این است:

چنین نظامی تا کجا می‌تواند دوام آورد؟

---

🔹 فروپاشی آرام، نه با انفجار بلکه با فرسودگی

جمهوری اسلامی بیش از هر زمان دیگر به «حکومت ظاهری» بدل شده است؛

بدنه‌ای از دستورها و شعارها که از درون تهی شده‌اند.

مردم به جای مشارکت، به سکوت، مهاجرت یا بی‌تفاوتی پناه برده‌اند.

تولید جایش را به دلالی داده و امید جای خود را به طنز تلخ روزمره سپرده است.

چنین حکومت‌هایی معمولاً ناگهان سقوط نمی‌کنند؛

بلکه به‌تدریج، همچون درختی که از درون پوسیده است،

زیر وزن خود فرو می‌ریزند — درست مانند شوروی دهه ۱۹۸۰.

---

🔹 بحران ناگهانی؛ وقتی جامعه دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد

در اقتصادی که پول ارزشش را از دست داده، سیاست نیز دیر یا زود بی‌معنا می‌شود.

اگر خشم معیشتی کارگران، معلمان و بازنشستگان دوباره به خیابان‌ها بازگردد،

نقطه انفجار چندان دور نخواهد بود.

اعتماد عمومی از میان رفته و دیگر هیچ نهاد میانجی میان مردم و حکومت باقی نمانده است.

در چنین شرایطی، حتی سرکوب هم کارایی خود را از دست می‌دهد.

---

🔹 بقا با سرکوب؛ آخرین مرحله حکومت‌های فرسوده

ممکن است جمهوری اسلامی همچنان به حیات خود ادامه دهد؛

با اعدام‌های بیشتر، سانسور گسترده‌تر و تبلیغات مذهبی و امنیتی پرصداتر.

اما این بقا، بقای فسیلی است —

شبیه رژیم‌هایی که از ترس مردم نفس می‌کشند، نه با رضایت آنان.

حکومت ممکن است ظاهراً پابرجا بماند، اما در عمل دیگر «اداره» نمی‌شود.

---

⚫ پایان محتوم

سرنوشت جمهوری اسلامی دیگر در کاخ‌ها و نهادهای رسمی نوشته نمی‌شود،

بلکه در خانه‌های خاموشی رقم می‌خورد که فرزندانشان رفته‌اند و امیدی به بازگشت نیست.

از نان و برنج گرفته تا تالاب و زاینده‌رود، همه گواه یک حقیقت واحدند:

ساختار مدیریتی و اقتصادی کشور از درون فروپاشیده و تنها پوسته‌ای از اقتدار باقی مانده است.

در نهایت، گذار به نظمی تازه نه با شعار که با واقعیت رقم خواهد خورد.

جامعه‌ای که دیگر نمی‌ترسد، دیر یا زود مسیر خود را بازخواهد یافت —

حتی اگر راه دشوار و طولانی باشد.

> 📚 Published exclusively on JournalistsIR Blog

🔗 https://journalistsirani.blogspot.com

✍ Association of Environmental Journalists

-