«پلیکان‌هایی که بر بیابان فرود آمدند؛ روایت تازه‌ای از بحران دریاچه ارومیه»

 

پلیکان مهاجر بر پهنهٔ خشک دریاچه ارومیه، بیش از آن‌که یک تصویر زیبا باشد، یک هشدار دردناک است؛ هشدار از تالابی که سال‌ها نقش پناهگاه پرندگان مهاجر را داشت و امروز تنها به کار ساخت کلیپ‌های تلخ و گزارش‌های انتقادی می‌آید. پلیکان‌هایی که با الگوی تاریخی مهاجرت خود وارد آسمان ارومیه شده‌اند، انتظار منظره‌ای از آب، ماهی و آرامش داشتند؛ اما بر زمینی فرود آمدند که بیشتر شبیه «کارگاه تولید غبار» است تا یک دریاچه.

این تصویر نماد ساده‌ای از سوءمدیریت آبی، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی، اجرای پروژه‌های غلط و بی‌توجهی مزمن به هشدارهای علمی است؛ مجموعه‌ای از تصمیمات انسانی که در نهایت حتی پرندگان مهاجر نیز قربانی آن شده‌اند. ارومیه امروز فقط یک تالاب خشک نیست؛ یک سند تاریخیِ شکست در حکمرانی محیط‌زیست است.

پلیکان بهت‌زده‌ای که در ویدئو سرش را بالا و پایین می‌کند، گویی در حال گفتن همان چیزی است که کارشناسان سال‌ها فریاد زدند: «این‌جا همان‌جاست؛ اما دیگر آن نیست.»
دریاچه‌ای که زمانی قطب زیست‌محیطی ایران بود، اکنون به نقطه‌ای از ناامیدی پرندگان، نگرانی مردم محلی و بی‌تفاوتی تصمیم‌گیران تبدیل شده است.

این اتفاق یک نشانه است؛ نشانه اینکه زمان جبران، اگر باقی مانده باشد، بسیار محدود است.
زیست‌بوم نه شوخی می‌فهمد، نه شعار؛ تنها نتیجهٔ عمل را می‌بیند. و امروز نتیجه پیش روی ماست: پلیکان‌هایی که اشتباهی خیال کرده‌اند هنوز امیدی باقی است.

جمع‌بندی:
پدیدار شدن پرنده‌های مهاجر در یک دریاچه خشک، تصویری برای ارسال به تاریخ است؛ تصویری که نشان می‌دهد بحران محیط‌زیست در ایران از مرحله هشدار گذشته و وارد مرحله عبرت شده است. اگر این آخرین نسلی نباشد که ارومیه را زنده می‌بیند، بدون تردید آخرین نسلی است که هنوز برای نجات آن فرصت دارد.

🌍 ژورنالیست | انجمن خبرنگاران حامی محیط زیست
محيط زيست، دغدغه زندگيست...
✴️ وقتی نان نباشد، هیچ درختی سایه نمی‌دهد.
@journalistsir | @bahrm8