بردهداری مدرن؛ زنان ایرانی در تور شبکههای منطقهای
در حالیکه جهان خودش را برای وبینار جهانی مقابله با بردهداری و قاچاق انسان آماده میکند؛ رویدادی که قرار است ۲۹ آذر در لندن برگزار شود، یک حقیقت تلخ دوباره یادآوری میشود:
زنان و دختران ایرانی، یکی از آسیبپذیرترین قربانیان قاچاق در خاورمیانهاند.
شبکههای سازمانیافته در ایران و کشورهای اطراف، با وعده کار، مدلینگ، یا حتی ازدواج، قربانیان را از مسیرهای بلوچستان، ترکیه و مناطق مرزی بیرون میبرند و در نهایت در بازارهای زیرزمینی کار اجباری و بهرهکشی جنسی در کشورهای عربی خلیج فارس میفروشند.
فقر، بیکاری، نبود حمایت قانونی و سکوت اجتماعی، این چرخه را زنده نگه داشته.
حالا این گزارش، همزمان با سمینار لندن منتشر میشود تا یادمان نرود:
این فاجعه «پنهان» نیست؛ فقط «نادیده گرفته شده».
قاچاق و بردهداری جنسی زنان ایرانی؛ بحران پنهانِ یک فاجعه انسانی
به بهانه وبینار جهانی «حذف بردهداری و قاچاق انسان» که ۲۹ نوامبر ۲۰۲۵ (۲۹ آذر ۱۴۰۴) در لندن
در حالیکه تنها چند روز تا برگزاری وبینار جهانی «Towards Eliminating Human Slavery/Trafficking» باقی مانده است؛ رویدادی که قرار است در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۵ برابر با ۲۹ آذرماه جاری در لندن برگزار شود، بار دیگر موضوعی که جهان هرگز از آن خلاص نشده در مرکز توجه قرار گرفته: بردهداری مدرن و قاچاق انسان.
حضور چهرههای شناختهشده حوزه حقوق بشر و مبارزه با قاچاق انسان، از جمله نمایندگان سازمانهای بینالمللی، دیپلماتهای اروپایی و کارشناسان تخصصی، این رویداد را به بستری تبدیل کرده تا کشورها و جوامع درباره تاریکترین شکل خشونت سازمانیافته بحث کنند.
این گزارش دقیقاً به همین مناسبت منتشر میشود؛ زیرا بخش مهمی از گفتوگوهای مرتبط با قاچاق انسان در سالهای اخیر، بدون پرداختن به قاچاق زنان و دختران ایرانی، تصویر کاملی ارائه نمیدهد. پدیدهای که هم در اسناد بینالمللی مطرح است، هم در گزارشهای منطقهای، و هم در روایتهای میدانی خانوادههایی که عزیزانشان دیگر هرگز به خانه بازنگشتند.
چشمانداز کلی قاچاق زنان ایرانی در منطقه
قاچاق زنان ایرانی در قالبهای مختلف انجام میشود؛ از وعدههای شغلی جعلی و ازدواجهای صوری تا انتقال غیرقانونی از مرزهای شرقی و غربی. مقصد اصلی بخشی از این قربانیان، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس است؛ جایی که بازار سیاه کار خانگی، استثمار جنسی و کار اجباری، هنوز به رغم سیاستهای اعلامی، با شدت و ضعف وجود دارد.
بر اساس گزارشهای تکمیلی نهادهای مدنی، سه مسیر بیش از همه فعالاند:
-
مسیر پاکستان و بلوچستان که قاچاقچیان آن را «دروازه جنوب» مینامند.
-
مسیر ترکیه که از دهه ۸۰ شمسی یکی از گلوگاههای اصلی انتقال زنان بوده است.
-
ورود مستقیم با پاسپورتهای جعلی یا اجارهای به کشورهای عربی خلیج فارس.
در بسیاری از موارد، شبکههای سازمانیافته با استفاده از فقر اقتصادی، نابرابری جنسیتی، نبود فرصتهای شغلی و بیاعتمادی به سازوکارهای حمایتی، قربانیان را جذب میکنند. سپس آنان را پس از ورود، به کار اجباری، بدهیسازی ساختگی، نگهداشتن گذرنامه و تهدید به خشونت وابسته میکنند.
ساختار شبکهها: از تهران و مشهد تا دبی و مسقط
ردیابی پروندههای قاچاق نشان میدهد که ساختار شبکهها سهلایه است:
۱. لایه جذبکننده داخل ایران
این افراد غالباً زنان یا مردانی با پوشش کاریابی، آتلیه، سالن زیبایی یا حتی آشنای خانوادگی هستند.
وعدهها از مدلینگ و منشیگری تا ازدواج با «سرمایهدار خارجی» متفاوت است.
۲. لایه انتقالدهنده در مرزها
گروههایی که معمولاً سابقه قاچاق سوخت، مواد یا انسان دارند و مسئول انتقال قربانیان به کشورهای واسطهاند.
۳. لایه بهرهبردار در مقصد
هتلهای کوچک، خانههای اجارهای روزانه و مراکز کار خانگی غیررسمی.
در این مرحله قربانی به دلیل نداشتن هویت قانونی یا ممنوعیت خروج از مکان، عملاً در حالت بردهداری مدرن قرار میگیرد.
چرا زنان ایرانی آسیبپذیرتر شدهاند؟
پنج عامل طبق دادههای پژوهشی و گزارشهای نهادهای بینالمللی نقش کلیدی دارند:
-
فقر و ناامنی اقتصادی مزمن
-
قوانین ناکارآمد در حمایت از قربانیان
-
گسترش بیکاری زنان تحصیلکرده
-
استفاده گسترده شبکهها از فضای مجازی برای شکار قربانی
-
نبود سازوکار شفاف برای همکاری منطقهای با کشورهای خلیج فارس
مجموع این عوامل باعث شده بخشی از زنان جوان، بهویژه از استانهای مرزی، در برابر وعدههای شغلی آسیبپذیر باشند.
ابعاد پنهان بحران: سکوت قربانیان، نبود آمار و ترس از برچسب اجتماعی
یکی از دشوارترین بخشهای بررسی قاچاق زنان ایرانی، «نبود آمار رسمی و قابل استناد» است.
بسیاری از خانوادهها هرگز پروندهای ثبت نمیکنند؛ چراکه هم نگران امنیت خود هستند، هم از پیامدهای اجتماعی و انگ اخلاقی میترسند.
همین سکوت، شبکهها را گستاختر و دولتها را در موقعیت انکار یا کماهمیتی قرار داده است.
پیوند ایران و منطقه: چرا مسئله باید در سطح جهانی دیده شود؟
قاچاق انسان از مرزهای ملی عبور میکند و بدون همکاری فرامنطقهای قابل مهار نیست.
سمینار ۲۹ آذر در لندن به همین دلیل اهمیت دارد:
این یک نشست صرفاً دانشگاهی نیست، بلکه بستری رسمی برای طرح تجربهها، ارائه دادهها و فشار بر دولتها برای پاسخگویی و شفافسازی است.
در این فضا، پرداختن به وضعیت زنان ایرانی، نه یک بحث داخلی، بلکه بخشی از یک بحران بینالمللی است که مهاجرت اجباری، فقر، خشونت جنسی و بیثباتی اجتماعی را درهم میآمیزد.
جمعبندی و چشمانداز
بردهداری جنسی و قاچاق زنان ایرانی، بخشی از یک پدیده جهانی است اما ویژگیها و ابعاد خاص خود را دارد:
سکوت سیستماتیک، غیبت آمار رسمی، ضعف نظارت مرزی، و ارتباط مستقیم شبکههای داخلی با کارتلهای منطقهای.
وبینار جهانی ۲۹ آذر در لندن فرصتی است تا این موضوع بار دیگر در سطح جهانی مطرح شود.
این گزارش نیز دقیقاً با هدف باز کردن این بحث و تأکید بر ضرورت اقدام بینالمللی، منطقهای و ملی تهیه شده است.
🌍 ژورنالیست | انجمن خبرنگاران حامی محیط زیست
محيط زيست، دغدغه زندگيست...
✴️ وقتی نان نباشد، هیچ درختی سایه نمیدهد.
@journalistsir | @bahrm8
https://journalistsirani.blogspot.com
.jpg)
Comments
Post a Comment