وقتی سیاره باید خودش دست‌به‌کار شود

 

تحلیل تازه‌ترین گزارش سازمان ملل درباره هدف ۱۳ توسعه پایدار (اقلیم)

---

🔹 مقدمه

سازمان ملل در تازه‌ترین گزارش خود درباره «هدف ۱۳ توسعه پایدار» با عنوان Climate Action اعلام کرده است:

«زمان اقدام برای مردم و سیاره فرا رسیده است.»

اما واقعیت این است که سیاره زمین مدت‌هاست خودش برای خودش اقدام می‌کند — از ذوب یخ‌های قطبی تا طوفان‌های غیرقابل پیش‌بینی. درحالی‌که سیاستمداران هنوز مشغول وعده و عکس یادگاری‌اند، زمین دیگر منتظر نمی‌ماند.

طنز ماجرا آن‌جاست که سازمان ملل در این گزارش می‌گوید:
«برای دستیابی به عدالت اجتماعی و توسعه انسانی باید میان انسان، طبیعت و سیاست پیوند برقرار شود.»
اما گویا هنوز کسی یادش نرفته که «سیاست» همان چیزی است که اغلب این پیوند را قطع کرده است!

---

🔹 تحلیل

این گزارش از زاویه‌ای هشداردهنده سخن می‌گوید: جهان در مسیر دستیابی به اهداف اقلیمی عقب مانده است.
افزایش دمای جهانی، تشدید خشکسالی‌ها، مهاجرت‌های اقلیمی، و نابرابری‌های زیست‌محیطی، همه نشانه‌هایی هستند از یک واقعیت تلخ:
برنامه‌ها نوشته می‌شوند، اما اجرا نمی‌شوند.

در حالی‌که کشورهای صنعتی وعده «کربن صفر» می‌دهند، دود کارخانه‌ها و بی‌عملی سیاسی همچنان در حال بالا رفتن است.
در کشورهای در حال توسعه، از جمله جمهوری اسلامی ایران، بحران اقلیمی با فقر، سوءمدیریت منابع آب، و آلودگی هوا درهم تنیده است.
در چنین شرایطی، اگر «توسعه پایدار» هدف باشد، به نظر می‌رسد هنوز از نقطه‌ی آغاز هم فاصله داریم.

گزارش سازمان ملل بر «اقدام جمعی» تأکید می‌کند، اما تجربه نشان داده اقدام جمعی بدون اراده‌ی سیاسی، تنها به جلسات بی‌پایان و شعارهای زیبا ختم می‌شود.
شاید وقت آن رسیده که به‌جای نوشتن گزارش‌های جدید، به گزارش‌های قدیمی نگاهی دوباره بیندازیم و بپرسیم چه چیزهایی انجام نشده‌اند.

---

🔹 طنز تلخ واقعیت

در این میان، سیاره‌ی زمین صبورانه رفتار کرده است.
در حالی‌که ما هنوز مشغول بحث بر سر سهمیه کربن و سیاست انرژی هستیم، طبیعت با زبان خودش پاسخ می‌دهد:
سیل، آتش‌سوزی، فرونشست، و موج‌های گرمای بی‌سابقه.

انگار زمین دارد می‌گوید:
«شما بنشینید برنامه بنویسید، من meanwhile کار خودم را می‌کنم!»
اما سؤال اصلی این است:
آیا زمین هم تا ابد می‌تواند صبر کند؟

---

🔹 جمع‌بندی

گزارش تازه‌ی سازمان ملل، یادآور یک نکته‌ی اساسی است:
اقلیم دیگر موضوعی برای کنفرانس نیست؛ مسأله‌ی بقاست.
اگر تا دیروز می‌گفتیم «زمان اقدام فرا رسیده»، امروز باید بپذیریم که زمان از دست رفته است.

کشورها، به‌ویژه در مناطق خشک و شکننده مانند خاورمیانه، دیگر نمی‌توانند به «اقدام دیگران» امید ببندند.
سیاره زمین نه منتظر ما می‌ماند، نه هشدار می‌دهد — فقط واکنش نشان می‌دهد.
شاید باید قبول کنیم:
وقتی سیاست‌مداران خوابند، زمین بیدار می‌شود.

🌍 ژورنالیست | انجمن خبرنگاران حامی محیط زیست
محيط زيست، دغدغه زندگيست...
✴️ وقتی نان نباشد، هیچ درختی سایه نمی‌دهد.
@journalistsir | @bahrm8
https://journalistsirani.blogspot.com