journalistirani

As wars, sanctions, and political fatigue reshape the Middle East, talk of a “New Marshall Plan” and the “Abraham Accords” has returned to the global stage. Beneath the rhetoric of peace and reconstruction, these plans reveal a deeper struggle: the redistribution of power, energy, and influence between the United States, Israel, China, Russia, and the Arab Gulf states — while Iran stands at a precarious crossroads between resistance and reluctant engagement. 📚  The idea of a Marshall Plan for the Middle East emerged in Western think tanks after the war in Ukraine and the ongoing conflict in Gaza. Echoing the post–World War II economic recovery of Europe, this plan envisions a massive financial and technological reconstruction — not of ruins, but of political and digital landscapes. For Washington, the new frontier is not military dominance but economic and digital leverage : securing energy corridors, investing in AI infrastructure, and managing influence through regional in...

  در حالی‌که جنگ‌های پیاپی و بحران‌های اقتصادی، خاورمیانه را به صحنه‌ای فرسوده از درگیری و وابستگی بدل کرده، از «طرح مارشال جدید برای خاورمیانه» و «پیمان ابراهیم» به‌عنوان نسخه‌های بازسازی منطقه یاد می‌شود؛ نسخه‌هایی که در ظاهر صلح و توسعه را وعده می‌دهند، اما در عمق خود، نقشه‌ای برای بازتوزیع قدرت، انرژی و نفوذ میان آمریکا، اسرائیل، عربستان، چین و روسیه‌اند . در این میان، جمهوری اسلامی ایران در نقطه‌ای ایستاده که نه می‌خواهد بپذیرد و نه می‌تواند نادیده بگیرد . 📚   واژه «طرح مارشال جدید خاورمیانه» نخستین‌بار پس از جنگ اوکراین و بحران غزه در محافل غربی رواج یافت؛ اشاره‌ای به بازسازی اقتصادی اروپا پس از جنگ جهانی دوم، اما این بار در ابعادی متفاوت: بازسازی ذهنی و ژئوپلیتیکی خاورمیانه . ایالات متحده در پی خروج تدریجی از منطقه، به دنبال جایگزینی حضور نظامی با «نفوذ اقتصادی و دیجیتال» است؛ از انرژی‌های نو و فناوری گرفته تا سرمایه‌گذاری در بنادر، داده و امنیت سایبری . پیمان ابراهیم که از سال ۲۰۲۰ با عادی‌سازی روابط امارات، بحرین، مراکش و سودان با اسرائیل آغاز شد، ا...

While headlines focus on regional wars and proxy conflicts, the real battle is unfolding quietly behind closed doors — in strategy rooms from Washington to Beijing.  A new geopolitical map of the Middle East is being drawn, not with borders and armies, but with pipelines, data cables, and digital influence. The question is: where does the Islamic Republic of Iran stand in this shifting order? 🌍 The New Middle East: A Digital Sykes–Picot Since the secret Sykes–Picot Agreement of 1916, the Middle East has repeatedly been redrawn — often by those far from its deserts. But today’s redivision is less about land and more about control of energy, information, and ideology . The U.S. and the U.K., weary of costly military interventions, have turned to a softer form of dominance: networks instead of bases, influence instead of invasion. Their map is woven through digital infrastructure, trade routes, and alliances of convenience — reshaping the region without a single shot fired. O...

      در حالی‌که رسانه‌ها سرگرم روایت جنگ‌های منطقه‌ای و رقابت‌های تسلیحاتی‌اند، قدرت‌های جهانی quietly در حال طراحی نقشه‌ای تازه برای خاورمیانه‌اند — نقشه‌ای که نه با مرزهای خاکی، بلکه با خطوط انرژی، پهنای اینترنت و ائتلاف‌های نرم ترسیم می‌شود.  پرسش این است: جایگاه ایران در این نقشه آینده کجاست؟  و آیا «جمهوری اسلامی» در بازی بزرگ شرق و غرب، بازیگر است یا صفحه‌ی بازی؟     مقاله تحلیلی ـ تاریخی از زمان توافق «سایکس–پیکو» در سال ۱۹۱۶ تا امروز، خاورمیانه همیشه میدان ترسیم نقشه‌هایی بوده که دیگران برای آن کشیده‌اند.  این‌بار اما نقشه جدید نه از خاک، بلکه از داده، نفت و نفوذ طراحی می‌شود.  آمریکا، انگلیس، و متحدانشان پس از تجربه شکست‌های نظامی و هزینه‌های سنگین، اکنون با «نقشه ژئوپلیتیک نرم» به میدان آمده‌اند؛ نقشه‌ای که در آن رسانه، فناوری، و شبکه‌های انرژی جای تانک و تفنگ را گرفته‌اند . در سمت دیگر، روسیه و چین با مدل متفاوتی از نفوذ — ترکیب اقتصاد، سلاح و ایدئولوژی ملی‌گرایانه — وارد شده‌اند . مسکو در خاورمیانه به دنبال باز...

از تغییر هنجارهای اجتماعی تا نمادی از استقلال زنان در خیابان‌های ایران در سال‌های اخیر، تغییرات اجتماعی آرام اما عمیقی در ایران رخ داده است؛ تغییری که شاید از یک قاب عکس ساده در خیابان شروع شد: زنی با چادر مشکی، سوار بر موتورسیکلتی قرمز و کودکی در آغوش. تا چند سال پیش، موتورسواری زنان در ایران امری نادر و حتی ممنوع تلقی می‌شد. اما امروزه در شهرهای مختلف، زنان از طبقات و سبک‌های زندگی مختلف از دوچرخه و موتور برای حمل و نقل روزمره استفاده می‌کنند. این تغییر نه تنها در رفتار، بلکه در ذهنیت اجتماعی نیز وجود دارد. موتورسواری زنان، به ویژه آن‌هایی که لباس سنتی بر تن دارند، نشانه‌ای از بازتعریف نقش‌های اجتماعی و جسارتی برای عبور از مرزهای نانوشته است. آن‌ها آگاهانه یا ناآگاهانه می‌گویند که « حق تردد » محدود به جنسیت نیست. طنز اجتماعی: امتحانش کنید! در خیابان‌های ایران، چادر مشکی روی موتورسیکلت قرمز به این معنی است: «من فقط سوارکاری نمی‌کنم، من تاریخ را می‌رانم!» پلیس هنوز در جستجوی «راننده متخلف» است، اما شاید وقت آن رسیده باشد که بپرسیم: ناقض چه چیزی؟ سنت، یا تخلف از قوانین راهنمایی و ران...

چشمه کوهرنگ، بزرگ‌ترین چشمه آب شیرین کشور، پس از سال‌ها بی‌توجهی، سوءمدیریت منابع و پروژه‌های انتقال بی‌برنامه، سرانجام خشک شد. چشمه‌ای که روزگاری نماد زایش و حیات زاگرس بود، اکنون تنها بستر ترک‌خورده‌ای از خاک بر جای گذاشته است. خشک شدن کوهرنگ فقط از بین رفتن یک منبع آب نیست؛ نشانه‌ای است از بحرانی عمیق‌تر: فروپاشی سیاست‌های آبی و زیست‌محیطی کشور. بی‌برنامگی در برداشت، سدسازی‌های بی‌محاسبه، و بی‌توجهی به حق‌آبه مناطق زاگرسی، طبیعت را به مرز نابودی رسانده است. مردم محلی با اندوه می‌گویند: «کوهرنگ مُرد، چون سال‌ها کسی صدای طبیعت را نشنید.» این واقعه نه‌تنها فاجعه‌ای طبیعی، بلکه نتیجه مستقیم بی‌تدبیری است؛ وقتی مسئولان به جای حفاظت از سرچشمه حیات، با تصمیم‌های غلط، آن را از ریشه خشکاندند. 🌍 **ژورنالیست  انجمن خبرنگاران حامی محیط زیست**  محيط زيست، دغدغه زندگيست...  ✴️ *وقتی نان نباشد، هیچ درختی سایه نمی‌دهد.* Association of Environmental Journalists @journalistsir | @bahrm8  https://journalistsirani.blogspot.com  

 طولانی‌ترین جنگ معاصر؛ ایران و آمریکا  ویتنام صلح کرد، پیش رفت؛ جمهوری اسلامی هنوز در جنگ است از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۵، جنگ ویتنام میان شمال کمونیستی و جنوبِ متحد آمریکا، یکی از خونین‌ترین و ویرانگرترین نبردهای قرن بیستم بود. نتیجه آن جنگ، بیش از دو میلیون کشته، نابودی زیرساخت‌ها و فقر فراگیر بود. اما تنها ده سال بعد، ویتنام از خاکستر جنگ برخاست. در سال ۱۹۸۶ با آغاز برنامه اصلاحات اقتصادی موسوم به «دوی موی (Đổi Mới)»**، این کشور تصمیم گرفت مسیر دشمنی را کنار بگذارد و درهای خود را به‌روی سرمایه و جهان باز کند. در ۱۹۹۵، ویتنام و ایالات متحده روابط دیپلماتیک کامل برقرار کردند؛ نقطه پایانی بر دشمنی و نقطه آغاز رشد.  ۱. ویتنام: از دشمنی تا توسعه ویتنام، که در دهه ۱۹۷۰ از فقیرترین کشورهای جهان بود، امروز یکی از پویاترین اقتصادهای آسیاست. طبق گزارش بانک جهانی (World Bank) و صندوق بین‌المللی پول (IMF): ۱. **میانگین رشد اقتصادی سالانه: حدود ۶.۵٪ از ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۴ ۲. نرخ فقر مطلق: کاهش از بیش از ۷۰٪ در دهه ۸۰ میلادی به کمتر از ۳٪ در ۲۰۲۳ ۳. ارزش صادرات: افزایش از ۲.۵ میلیارد دلار در ۱۹۹۰...

از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۵، جنگ ویتنام - که بین ویتنام شمالی و ویتنام جنوبیِ تحت حمایت آمریکا درگرفت - یکی از خونین‌ترین و مخرب‌ترین درگیری‌های قرن بیستم بود. بیش از دو میلیون نفر جان خود را از دست دادند، شهرها ویران شدند و ساختارهای اقتصادی فروپاشیدند. با این حال، تنها یک دهه بعد، ویتنام از خاکستر برخاست. در سال ۱۹۸۶، این کشور اصلاحات اقتصادی «دوی موی» را آغاز کرد و درهای خود را به روی سرمایه‌گذاری خارجی گشود و سیاست‌های عمل‌گرایانه را در پیش گرفت. تا سال ۱۹۹۵، ویتنام و ایالات متحده روابط دیپلماتیک خود را به طور کامل از سر گرفتند که نشان‌دهنده پایان دشمنی و آغاز تجدید حیات اقتصادی بود. --- ۱. ویتنام: از جنگ تا معجزه اقتصادی ویتنام که زمانی یکی از فقیرترین کشورهای جهان بود، به یکی از سریع‌ترین اقتصادهای در حال رشد آسیا تبدیل شده است. بر اساس داده‌های بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول: ۱. میانگین رشد سالانه تولید ناخالص داخلی: حدود ۶.۵ درصد از ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۴ ۲. نرخ فقر شدید: از بیش از ۷۰ درصد در دهه ۱۹۸۰ به زیر ۳ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است ۳. صادرات: از ۲.۵ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۰ به بیش ا...

   بیش از  ۲۵۰۰  گونه گیاهی آندمیک (بومی ویژه ایران) فقط در ایران وجود دارد؛ یعنی این گیاهان در هیچ‌ جای دیگر کره زمین یافت نمی‌شوند.  گنجینه‌ای طبیعی، دارویی و ژنتیکی که نه فقط برای ایران، بلکه برای آینده بشریت ارزشمند است... اما هر روز بی‌صداتر می‌میرند.   چرا؟  چون دامداری بی‌ضابطه، چرای بی‌رویه، تخریب مراتع و کوهستان‌ها، و بی‌توجهی به ظرفیت اکولوژیک سرزمین، دارد آخرین پناهگاه این گیاهان را می‌بلعد.  در برخی مناطق ایران، تراکم دام تا  ۱۰  برابر بیش از توان طبیعت است. مراتع که زمانی مهد تنوع گیاهی بودند، امروز با ردپای هزاران دام فرسوده شده‌اند، خاکشان فرسوده، و ریشه گیاهان نابود.  از طرفی، تخریب‌های گسترده‌ برای معدن‌کاری، ویلاسازی، آتش‌سوزی‌های عمدی یا ناشی از غفلت، و حتی پروژه‌های به‌ظاهر عمرانی، پناهگاه گونه‌های نایاب را یک‌به‌یک از بین می‌برد.  بسیاری از این گیاهان، خواص دارویی بی‌نظیری دارند؛ برخی در درمان سرطان، دیابت و بیماری‌های عصبی مؤثرند؛ اما پیش از آن‌که حتی شناخته شوند، در حال انقراض‌اند...   در حالی که کشو...